Polityka ochrony dzieci- standardy ochrony małoletnich
POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 3 IM. MARII KONOPNICKIEJ W ŁAPACH
Preambuła
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników zatrudnionych w Szkole Podstawowej nr 3 im. Marii Konopnickiej w Łapach jest działanie dla dobra każdego dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownicy traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracowników wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie, a pracownicy realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, statutu szkoły, wprowadzonych regulaminów oraz powierzonych im kompetencji określonych w zawartych indywidualnych umowach oraz zakresach czynności.
Podstawy prawne
- Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz.483 z późn.zm.)
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359)
- Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
- Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) -art. 23 i 24
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).
SPIS TREŚCI
Rozdział 1
Postanowienia ogólne
Rozdział 2
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzykai symptomy krzywdzenia dzieci
Rozdział 3
Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników
Rozdział 4
Zasady bezpiecznych relacji w szkole
Rozdział 5
Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi
Rozdział 6
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
Rozdział 7
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
Rozdział 8
Zasady ochrony wizerunku dziecka
Rozdział 9
Zasady dostępu dzieci do Internetu oraz ochrony przed szkodliwymi treściami
Rozdział 10
Obowiązki osób odpowiedzialnych oraz zasady przygotowania personelu
Rozdział 11
Monitoring stosowania Polityki
Rozdział 12
Uczniowie niepełnosprawni oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Podstawa prawna: Karta Praw Dziecka Niepełnosprawnego
Rozdział 13
Zasady uczestnictwa gości z zewnątrz w wydarzeniach organizowanych przez szkołę
Rozdział 14
Przepisy końcowe
Rozdział 1
Postanowienia ogólne
- Celem Polityki ochrony dzieci w Szkole Podstawowej nr 3 im. Marii Konopnickiej jest:
- uwrażliwienie wszystkich pracowników, współpracowników (wolontariuszy, praktykantów, osoby, z którymi zostały zawarte umowy cywilnoprawne) rodziców, osób współpracujących ze szkołą na wagę podejmowania działań zmierzających do ochrony dzieci przed krzywdzeniem;
- wskazanie zakresów odpowiedzialności poszczególnych osób za bezpieczeństwo dzieci znajdujących się pod opieką szkoły;
- podejmowanie adekwatnej interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dzieci i/lub bezpośredniego zagrożenia ich zdrowia i życia;
- określenie działań edukacyjnych, profilaktycznych i interwencyjnych mających na celu zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa.
Znajomość i praktyczne stosowanie Polityki ochrony dzieci jest moralnym i zawodowym obowiązkiem wszystkich pracowników i współpracowników szkoły.
Szkoła wprowadza Standardy ochrony dzieci określone w niniejszej polityce.
- Ilekroć w Polityce ochrony dzieci jest mowa o:
- pracownikach – należy przez to rozumieć każdego pracownika Szkoły Podstawowej nr 3 im. Marii Konopnickiej w Łapach bez względu na formę zatrudnienia, w tym: wolontariuszy lub inne osoby, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontakt z małoletnimi/dziećmi;
- małoletnim (dziecku, uczniu, wychowanku) – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia;
- rodzicu – należy przez to rozumieć rodziców, a także prawnych opiekunów dziecka oraz osoby (podmioty) sprawujące pieczę zastępczą nad dzieckiem;
- zgodzie rodzica dziecka – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka, a w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny;
- krzywdzeniu – należy przez to rozumieć każde zamierzone lub niezamierzone działanie lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takiego działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa i swobody dzieci i /lub zakłócają ich optymalny rozwój.
Wyróżnia się następujące formy krzywdzenia:
- przemocy fizycznej – należy przez to rozumieć każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała dziecka/małoletniego, np. bicie, popychanie, szarpanie, itp.;
- przemocy seksualnej – należy przez to rozumieć zaangażowanie dziecka/małoletniego w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszającą prawo i obyczaje danego społeczeństwa;
- przemocy psychicznej – należy przez to rozumieć powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u dziecka poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych;
- zaniechanie – należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych przez osoby zobowiązane do opieki, troski i ochrony zdrowia i/lub nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju;
- przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą;
- osobie stosującej przemoc domową – należy przez to rozumieć pełnoletniego, który dopuszcza się przemocy domowej;
- świadku przemocy domowej – należy przez to rozumieć osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej.
Rozdział 2
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci
- Pracownicy posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci i monitorują sytuację i ich dobrostan.
- W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownik ma obowiązek zgłoszenia tego do dyrektora szkoły, który podejmuje stosowne działania, w tym przedstawia rodzicom dostępną ofertę wsparcia.
- W przypadku gdy do zidentyfikowania czynników ryzyka i symptomów krzywdzenia dziecka dochodzi przez wolontariusza, praktykanta, inną osobę dorosłą niebędącą pracownikiem należy poinformować o tym dyrektora szkoły, który na podstawie uzyskanych informacji będzie prowadził niezbędne czynności zgodnie z przyjętą procedurą.
- Symptomy krzywdzenia dziecka określa załącznik nr 1 do niniejszej polityki.
Rozdział 3
Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników
- Dane kandydata/kandydatki do pracy w szkole.
Dyrektor szkoły musi zadbać, aby osoby zatrudnione w szkole (w tym osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie oraz wolontariusze/stażyści) posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi oraz nie stanowiły dla nich zagrożenia. Aby sprawdzić powyższe, w tym stosunek osoby zatrudnionej do dzieci i podzielania wartości związanych z szacunkiem wobec nich oraz przestrzegania ich praw, dyrektor może żądać danych (w tym dokumentów) dotyczących:
- wykształcenia,
- kwalifikacji zawodowych,
- przebiegu dotychczasowego zatrudnienia kandydata/kandydatki.
- W każdym przypadku dyrektor musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę zatrudnioną, niezależnie od podstawy zatrudnienia. Dyrektor powinien zatem znać imię i nazwisko, datę urodzenia oraz dane kontaktowe osoby zatrudnionej.
- Referencje z poprzedniego miejsca zatrudnienia. Dyrektor szkoły może prosić kandydata/kandydatkę o przedstawienie referencji od poprzedniego pracodawcy lub o podanie kontaktu do osoby, która takie referencje może wystawić. Podstawą dostarczenia referencji jest zgoda kandydata/kandydatki.
- Sprawdzenie kandydata/kandydatki do pracy w szkole w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Przed dopuszczeniem osoby zatrudnionej do wykonywania obowiązków związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi dyrektor jest zobowiązany sprawdzić osobę zatrudnioną w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Wydruk z Rejestru należy przechowywać w aktach osobowych pracownika.
- Sprawdzenie kandydata/kandydatki do pracy w szkole w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych. Przed dopuszczeniem osoby zatrudnionej do wykonywania obowiązków związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi dyrektor jest zobowiązany sprawdzić osobę w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych.
- Pobranie od kandydata/kandydatki do pracy w szkole informacji z Krajowego Rejestru Karnego. Przed dopuszczeniem osoby zatrudnianej do wykonywania obowiązków związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi dyrektor jest zobowiązany pobrać od kandydata/kandydatki informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600) lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
- Informacja od kandydata/kandydatki jeżeli posiada obywatelstwo inne niż polskie.Jeżeli kandydat/ kandydatka posiada obywatelstwo inne niż polskie wówczas powinna przedłożyć dyrektorowi również informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla w/w celów. W razie niemożliwości uzyskania w/w dokumentów kandydat/ka powinna złożyć oświadczenie o niekaralności.
Rozdział 4
Zasady bezpiecznych relacji w szkole
- Pracownicy dbają o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, monitorują sytuacje i dobrostan dziecka.
- Pracownicy wspierają dzieci w pokonywaniu trudności. Pomoc dzieciom uwzględnia: umiejętności rozwojowe dzieci, możliwości wynikające z niepełnosprawności/ specjalnych potrzeb edukacyjnych.
- Pracownicy podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych, niwelowanie zachowań agresywnych, promowanie zasad „dobrego wychowania”.
- Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy.
- Pracownicy znają i stosują zasady bezpiecznych relacji pracownik–dziecko ustalone w szkole.
- Komunikacja z dziećmi
- Należy zachować cierpliwość i szacunek.
- Uważnie słuchać co dzieci mają nam do powiedzenia i udzielać im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji.
- Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie wolno krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka/dzieci, lub wymagająca interwencji. Można mówić wzmocnionym głosem w celach porządkowych, informacyjnych, aby być usłyszanym.
- Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
- Należy respektować prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić dziecko, powinno mu się to jak najszybciej wyjaśnić.
- Nie wolno zachowywać się w obecności dzieci w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
- Powinno się zapewnić dziecko, że jeśli czuje się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, może o tym powiedzieć zaufanej dorosłej osobie w szkole a na pewno otrzymają pomocy.
B) Działania z dziećmi
- Powinno się doceniać i szanować wkład dzieci w podejmowane działania, aktywnie je angażować i traktować równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność / niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
- Należy unikać faworyzowania dzieci.
- Nie wolno nawiązywać z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę.
- Nie wolno utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci, jeśli dyrekcja nie została o tym poinformowana, nie wyraziła na to zgody i nie uzyskała zgody rodziców /opiekunów prawnych oraz samych dzieci.
- Nie wolno proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji.
- Nie wolno wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub z rodzicami/opiekunami dziecka, które mogłyby prowadzić do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.
- Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dziecka przez pracownika szkoły lub pracownika szkoły przez dziecko, muszą być raportowane dyrekcji. Jeśli jest się ich świadkiem należy reagować stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób, których to dotyczy.
C) Kontakt fizyczny z dziećmi
- Każde przemocowe działanie wobec dziecka jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowna, czasami nawet konieczny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu: jeśli jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny, dotyczy sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, zapobiega uszkodzenia ciała. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego dziecka może być nieodpowiednie wobec innego. Należy zawsze kierować się swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję dziecka, pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet przy dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko lub osoby trzecie.
- Nie wolno bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralność fizyczną dziecka.
- Nigdy nie można dotykać dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
- Zawsze trzeba być przygotowanym na wyjaśnienie swoich działań.
- Nie należy angażować się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne.
- Powinno się zachować szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą czasem ośmielać dziecko, które będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach powinno się reagować z wyczuciem, jednak stanowczo oraz pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic.
- Kontakt fizyczny z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Świadkowie jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i / lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub dzieci, mają obowiązek poinformowania o tym osobę odpowiedzialną, która postąpi zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
- W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka, należy unikać innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem. Dotyczy to zwłaszcza pomagania dziecku przy ubieraniu i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przebieraniu i w korzystaniu z toalety. Trzeba zadbać o to, aby podczas koniecznych czynności pielęgnacyjnych i higienicznych asystowała inna osoba ze szkoły.
D) Kontakty poza godzinami pracy
- Co do zasady kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków pracownika szkoły.
- Właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich rodzicami /opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy, dziennik elektroniczny). Gdy zaistnieje potrzeba założenia konta klasowego na komunikatorze czy profilu w mediach społecznościowych – jest to możliwe za zgodą dyrektora szkoły. Założone konta służą wyłącznie do przesyłania informacji związanych w przypadku edukacyjno– wychowawczym – za pisemną zgodą rodzica (każdy nauczyciel uzyskuje zgodę rodzica na korzystanie/uczestniczenie w grupie przez jego dziecko).
- Jeśli zachodzi konieczność spotkania z dziećmi poza planem zajęć, trzeba poinformować o tym dyrekcję oraz rodziców/opiekunów prawnych (informacja przez e-dziennik).
- Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie dzieci są osobami bliskimi wobec członka personelu) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców/opiekunów.
E) Bezpieczeństwo online
- Nie wolno pracownikom szkoły nawiązywać kontaktów z dziećmi poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.
- W trakcie zajęć, czy innych aktywności osobiste urządzenia elektroniczne mogą być używane zgodnie ze statutem szkoły.
Rozdział 5
Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi
- Uczniowie mają prawo do życia i przebywania w bezpiecznym środowisku, także w szkole.
- Nauczyciele i personel szkolny chronią uczniów i zapewniają im bezpieczeństwo.
- Uczniowie mają obowiązek przestrzegania zasad i norm postępowania określonych w statucie szkoły.
- Uczniowie uznają prawo innych uczniów do odmienności i zachowania tożsamości ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe, religię, status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, orientację seksualną, cechy fizyczne, niepełnosprawność. Nie naruszają praw innych uczniów – nikogo nie dyskryminują ze względu na jakąkolwiek jego odmienność.
- Zachowanie i postępowanie uczniów wobec kolegów/ innych osób nie narusza ich poczucia godności/wartości osobistej. Uczniowie są zobowiązani do respektowania praw i wolności osobistej swoich kolegów i koleżanek, ich prawa do własnego zdania, do poszukiwań i popełniania błędów, do własnych poglądów, wyglądu i zachowania – w ramach społecznie przyjętych norm i wartości.
- Kontakty między uczniami cechuje zachowanie przez nich wysokiej kultury osobistej, np. używanie zwrotów grzecznościowych typu proszę, dziękuję, przepraszam; uprzejmość; życzliwość; poprawny, wolny od wulgaryzmów język; kontrola swojego zachowania i emocji; wyrażanie sądów i opinii w spokojny sposób, który nikogo nie obraża i nie krzywdzi.
- Uczeń ma prawo do zdrowej rywalizacji z rówieśnikami opierającej się na wzajemnym zrozumieniu oraz konstruktywnym, bez użycia siły rozwiązywaniem problemów i konfliktów. Uczniowie akceptują i szanują siebie nawzajem.
- Uczniowie okazują zrozumienie dla trudności i problemów kolegów/koleżanek 3 i oferują im pomoc. Nie kpią, nie szydzą z ich słabości, nie wyśmiewają ich, nie krytykują.
- W kontaktach między sobą uczniowie nie powinni zachowywać się prowokacyjnie i konkurencyjnie. Nie powinni również mieć poczucia zagrożenia czy odczuwać wrogości ze strony kolegów.
- Uczniowie mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy.
- Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna wśród uczniów nigdy nie może być przez nich akceptowana lub usprawiedliwiona. Uczniowie nie mają prawa stosować z jakiegokolwiek powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji i przemocy wobec innych uczniów.
- Uczniowie mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom brutalności i wulgarności oraz informowania pracowników szkoły o zaistniałych zagrożeniach.
- Jeśli uczeń jest świadkiem stosowania przez innego ucznia/uczniów jakiejkolwiek formy agresji lub przemocy, ma obowiązek reagowania na nią, np: pomaga ofierze, chroni ją, szuka pomocy dla ofiary u osoby dorosłej (zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami).
- Wszyscy uczniowie znają obowiązujące w szkole procedury bezpieczeństwa – wiedzą, jak zachowywać się w sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwa innych uczniów, gdzie i do kogo dorosłego mogą się w szkole zwrócić o pomoc.
- Jeśli uczeń stał się ofiarą agresji lub przemocy, może uzyskać w szkole pomoc, zgodnie z obowiązującymi w niej procedurami.
Rozdział 6
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka
A. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że uczeń jest ofiarą przemocy domowej
- W sytuacji, kiedy osobą przyjmującą zgłoszenie jest nauczyciel, informuje on o zaistniałym fakcie lub zdarzeniu Dyrektora Szkoły lub wychowawcę, pedagoga/pedagoga specjalnego/psychologa.
- Wychowawca lub pedagog/pedagog specjalny/psycholog badają zaistniałe okoliczności zgłaszanej sytuacji, np. przeprowadzają rozmowę z poszkodowanym dzieckiem (uszczegóławiają, gdzie i kiedy doszło do zdarzenia lub zdarzeń, jaka była ich częstotliwość, kto był ich uczestnikiem itd.).
- Osoby wskazane w punkcie 2. sporządzają notatkę służbową, którą przekazują Dyrektorowi Szkoły.
- Dyrektor Szkoły spotyka się z rodzicami/prawnymi opiekunami osoby pokrzywdzonej, której sprawa dotyczy.
- Dyrektor Szkoły powołuje zespół interwencyjny opracowujący plan wsparcia dziecku.
- Dyrektor Szkoły zapoznaje rodziców/opiekunów prawnych z planem wsparcia dziecka i rodziny oraz jeżeli istnieje taka potrzeba, wskazuje rodzicom/opiekunom prawnym specjalistyczne placówki pomocy świadczące pomoc w tym zakresie.
- Pracownicy po zapoznaniu z planem wsparcia wdrażają działania pomocowe i profilaktyczne dotyczące dziecka.
- W sytuacji, kiedy zagrożony jest stan zdrowia i życia ucznia, Dyrektor Szkoły lub wychowawca pedagog/pedagog specjalny/psycholog wzywa pomoc medyczną i powiadomienia rodziców lub opiekunów prawnych.
- W przypadku zagrożenia życia i zdrowia Dyrektor Szkoły działa zgodnie z procedurami i składa wniosek do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, zespół interdyscyplinarny – procedura „Niebieska Karta” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia skorelowanej z nim interwencji).
B. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że uczeń jest ofiarą przemocy ze strony pracownika szkoły
- W sytuacji podejrzenia krzywdzenia ucznia ze strony pracownika szkoły osoba podejrzewająca krzywdzenie zgłasza problem do członka grupy pomocowej. Jeśli osobą krzywdzącą jest członek grupy pomocowej, pracownik zgłasza fakt do Dyrektora Szkoły.
- Dyrektor Szkoły wskazuje osobę do podjęcia działań i zbadania sprawy.
- Osoba wskazana w punkcie 2. sporządza notatkę służbową, którą przekazuje Dyrektorowi Szkoły.
- Dyrektor Szkoły spotyka się z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka i powiadamia o zaistniałych okolicznościach.
- Dyrektor Szkoły po potwierdzeniu informacji i zbadaniu zaistniałych okoliczności podejmuje działania względem wskazanego pracownika zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ogólnego i prawa pracy, powiadamia odpowiednie organy lub kieruje sprawę do komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli, lub wszczyna procedury zewnętrzne: zawiadamia policję lub prokuraturę, jeśli okoliczności na to wskazują.
- Pracownicy po zapoznaniu z planem wsparcia wdrażają działania pomocowe i profilaktyczne dotyczące dziecka.
- W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia zgłaszają rodzice lub opiekunowie prawni ucznia, Dyrektor Szkoły spotyka się z wskazanymi osobami.
- Dyrektor Szkoły wyznacza osoby do zbadania zaistniałych okoliczności zgłaszanych przez rodziców/opiekunów prawnych dziecka.
- Dyrektor Szkoły informuje rodziców/opiekunów prawnych o poczynionych ustaleniach i możliwych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
- W uzasadnionych okolicznościach Dyrektor Szkoły powołuje zespół pomocowy opracowujący plan wsparcia dziecka, z którym zapoznaje pracowników szkoły.
C. Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia ucznia przez innych uczniów
- W przypadku zgłoszenia pracownikowi przemocy rówieśniczej lub zauważenia jej znamion sprawa jest kierowana do Dyrektora Szkoły, wychowawcy lub pedagoga/pedagoga specjalnego/psychologa.
- Dyrektor Szkoły wyznacza osoby, które rozmawiają z ofiarą, sprawcą przemocy oraz ewentualnymi świadkami w celu zbadania okoliczności i znamion zaistniałej sytuacji.
- Osoby wskazane w punkcie 2. sporządzają notatkę służbową, którą przekazują Dyrektorowi Szkoły.
- W sytuacji wskazującej na zagrożenie zdrowia lub życia dziecka Dyrektor Szkoły lub inny pracownik niezwłocznie wzywa pomoc medyczną i powiadamia rodziców lub opiekunów prawnych.
- Dyrektor Szkoły spotyka się z rodzicami lub opiekunami prawnymi krzywdzonego ucznia/uczniów i sprawcy/sprawców po zbadaniu okoliczności zajścia.
- Dyrektor szkoły powołuje zespół pomocowy opracowujący plan wsparcia dziecku, z którym zapoznaje pracowników szkoły.
- Podejmowane działania w ramach planu pomocy mają zapewniać dziecku poczucie bezpieczeństwa i poszanowania jego godności.
- W zasadnych okolicznościach wychowawca klasy lub pedagog/pedagog specjalny/psycholog szkolny rozmawia z uczniami, którzy byli świadkami przemocy, omawia przebieg zdarzenia, ukierunkowując na strategie radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
- W okolicznościach wskazujących na objęcie pomocą całej klasy pedagog/pedagog specjalny/psycholog szkolny przeprowadza dodatkowe zajęcia profilaktyczne dotyczące przemocy i radzenia sobie z agresją oraz rozwiązywaniem konfliktów lub zaprasza prawników zewnętrznych instytucji pomocowych.
- W sytuacji, gdy sprawca dopuścił się czynu karalnego, powiadamiany jest Dyrektor Szkoły, a ten zawiadamia policję lub sąd rodzinny.
D. Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
- Osobą odpowiedzialną za składanie zawiadomień do odpowiedniej instytucji o podejrzeniu popełnienia przestępstwa jest Dyrektor Szkoły.
- Zawiadomienie do jednostki powinno zawierać dane ucznia (imię i nazwisko, adres zamieszkania, imiona i nazwiska rodziców/opiekunów prawnych), dane osoby podejrzanej o krzywdzenie dziecka oraz opis i okoliczności zdarzenia, w których zaszło podejrzenie popełnienia przestępstwa.
E. Zasady ustalania planu wsparcia po ujawnieniu krzywdzenia
- Pedagog/pedagog specjalny/psycholog po podjęciu procedur postępowania tworzy grupę pomocową dla pokrzywdzonego ucznia.
- W skład grupy pomocowej wchodzi wychowawca, pedagog/pedagog specjalny oraz psycholog.
- W zależności od potrzeby do grupy pomocowej może dołączyć osoba z zewnątrz.
- Grupa pomocowa podczas spotkania opracowuje plan wsparcia oraz kartę pomocy psychologiczno-pedagogiczną, która zawiera informacje o proponowanych formach pomocy oraz plan spotkań ze specjalistami.
- Wnioski ze spotkań ucznia ze specjalistami stanowią dane wrażliwe.
- Rodzice/opiekunowie prawni otrzymują informacje o podjętych działaniach i zobowiązani są do współpracy i kontaktu ze specjalistami.
- Jeżeli zachodzi potrzeba, uczeń również zostaje objęty pomocą specjalistyczną poza szkołą.
Wszyscy pracownicy szkoły i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Rozdział 7
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
2. Pracownik szkoły ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza, oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
4. Pracownik szkoły jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
5. Pracownik może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający jego identyfikację.
6. Pracownik nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani jego opiekunach.
7. Pracownik szkoły, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z opiekunem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik szkoły podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna dziecka.
8. Pracownik szkoły nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi.
9. Pracownik nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
10. Pracownik placówki, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może się wypowiedzieć w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna dziecka.
11. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia szkoły. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor.
12. Dyrektor placówki, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca nauczycielowi przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie placówki dzieci.
Rozdział 8
Zasady ochrony wizerunku dziecka
1. W szkole, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia się ochronę wizerunku dziecka i najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i przepisami wewnętrznymi.
2. Pracownikowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
4. Upublicznienie przez pracownika placówki wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
Rozdział 9
Zasady dostępu dzieci do internetu oraz ochrony przed szkodliwymi treściami
1. Szkoła podejmuje działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju zapewniając dzieciom dostęp do internetu podczas planowanych zajęć poprzez Ogólnopolską Sieć Edukacyjną (OSE).
2. Na terenie szkoły dostęp dziecka do internetu możliwy jest pod nadzorem nauczyciela na zajęciach komputerowych lub innych zajęciach z wykorzystaniem internetu.
3. Nauczyciel prowadzący zajęcia ma obowiązek okresowego informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z internetu.
4. Osoba odpowiedzialna za internet okresowo sprawdza, czy na komputerach z dostępem do internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, ustala, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia.
5. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, osoba odpowiedzialna za internet przekazuje pedagogowi lub psychologowi szkolnemu.
6. Pedagog lub psycholog przeprowadza z dzieckiem, o którym mowa w punktach poprzedzających, rozmowę na temat bezpieczeństwa w Internecie.
7. Szkoła zapewnia dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu.
Rozdział 10
Obowiązki osób odpowiedzialnych oraz zasady przygotowania personelu
1. Osoby odpowiedzialne za szkolenie personelu w zakresie stosowania standardów to dyrektor i koordynatorzy.
2. Dyrektor szkoły w szczególności:
- Przekazuje informację prawne oraz nadzoruje przestrzeganie ustalonych standardów;
- monitoruje przepływ informacji o standardach obowiązujących w szkole do rodziców, dzieci i pracowników;
- organizuje w miarę potrzeb i możliwości szkolenia z ekspertami zewnętrznymi.
3. Dyrektor oraz koordynator w szczególności:
- omawia pragmatykę wdrażania standardów;
- szkoli personel;
- aktualizuje informacje o standardach na stronie szkoły.
4. Zasady przygotowania personelu do stosowania standardów:
- informacja o standardach obowiązujących w szkole oraz związanych z tym regulacjach prawnych jest dostępna dla każdego pracownika szkoły na stronie internetowej szkoły;
- przed rozpoczęciem roku szkolnego organizowane jest szkolenie dotyczące standardów obowiązujących w szkole;
- nowozatrudnieni pracownicy szkoleni są nie później niż w pierwszym tygodniu pracy;
- nauczyciele pracujący w szkole podpisują oświadczenie o zapoznaniu się i zobowiązaniu do przestrzegania polityki ochrony dzieci - Załącznik nr 4;
- dokumentowanie działań może się odbywać w szczególności poprzez wiadomość do nauczycieli przez e-dziennik, listę obecności ze szkoleń, a w przypadku indywidualnego instruktażu oświadczenia pracownika.
5. Sposoby i formy informowania rodziców.
- Rodzice zobowiązani są do zapoznania się z treścią standardów i ich przestrzegania.
- Dyrektor informuje rodziców/prawnych opiekunów o treści dokumentów za pośrednictwem strony internetowej, e-dziennika.
- Dokumenty dostępne są również w formie drukowanej na tablicy ogłoszeń.
- Rodzice/prawni opiekunowie na początku roku szkolnego 2024/25 składają do wychowawcy pisemne oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami. W kolejnych latach oświadczenie składają rodzice nowo przyjętych uczniów/dzieci – Załącznik nr 5.
Rozdział 11
Monitoring stosowania polityki
1. Osobą odpowiedzialną za Politykę Ochrony Dzieci jest dyrektor oraz wyznaczeni przez dyrektora pracownicy.
2. Osoba, o której mowa w punkcie 1 jest odpowiedzialna za :
- przygotowanie pracowników szkoły do stosowania standardów ustalonych w niniejszej polityce przez zorganizowanie szkoleń wewnętrznych;
- monitorowanie realizacji polityki;
- reagowanie na sygnały naruszenia polityki;
- prowadzenie rejestru zgłoszeń, na podstawie kart interwencji;
- proponowanie zmian w polityce.
3. Dyrektor współpracuje w tym zakresie z koordynatorami.
4. Osoba, o której mowa w punkcie 1, przeprowadza wśród pracowników, rodziców, dzieci, raz na 12 miesięcy ankietę monitorującą poziom realizacji polityki. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 6.
5. W ankiecie pracownicy, rodzice, dzieci mogą proponować zmiany polityki oraz wskazywać naruszenia polityki w szkole.
6. Osoba, o której mowa w punkcie 1, dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników szkoły ankiet. Sporządza na tej podstawie sprawozdanie z monitoringu, które następnie przekazuje dyrektorowi szkoły.
7. Dyrektor oraz koordynatorzy wprowadzają do polityki niezbędne zmiany i ogłaszają pracownikom, dzieciom i ich rodzicom nowe brzmienie polityki.
Rozdział 12
Uczniowie niepełnosprawni oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Podstawa prawna: Karta Praw Dziecka Niepełnosprawnego
- Dziecko niepełnosprawne ma prawo do indywidualnego programu nauczania i wychowania dostosowanego do jego indywidualnych potrzeb i możliwości.
- Szkoła zobowiązana jest do opracowania dla każdego dziecka niepełnosprawnego indywidualnego programu nauczania i wychowania, który uwzględnia jego specyficzne potrzeby edukacyjne.
- Szkoła zobowiązana jest do tworzenia atmosfery sprzyjającej integracji i akceptacji dziecka niepełnosprawnego oraz do zwalczania wszelkich form dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność.
- Szkoła zobowiązana jest do stworzenia warunków umożliwiających dziecku niepełnosprawnemu swobodne wyrażanie opinii i aktywne uczestnictwo w życiu placówki.
- Rodzice/opiekunowie prawni dziecka niepełnosprawnego mają prawo do rzetelnej informacji o prawach dziecka i o dostępnych formach wsparcia.
Rozdział 13
Zasady uczestnictwa gości z zewnątrz w wydarzeniach organizowanych przez szkołę
- Spotkanie z gościem odbywa się pod stałym nadzorem nauczycieli, wychowawców, opiekunów, itp. za zgodą dyrektora szkoły.
- W przypadku, gdy nie ma możliwości pozostania dziecka na osobności z gościem, nie istnieje ryzyko jego skrzywdzenia.
- W sytuacji, gdy dziecko znajduje się cały czas pod opieką osoby/osób zwykle za nie odpowiedzialnych i w zasięgu ich wzroku, wytyczna ochrony dziecka jest zrealizowana.
- Gośćmi mogą być wyłączni te osoby, co do których nie zachodzi obawa, że mogą w jakikolwiek sposób stwarzać zagrożenie dla dziecka.
Rozdział 14
Przepisy końcowe
1. Standardy obowiązujące w szkole są dostępne na stronie internetowej szkoły.
2. Dzieci są informowane o standardach na godzinach wychowawczych w pierwszym miesiącu nauki.
3. Rodzice są informowani o wdrożeniu Standardów Ochrony Małoletnich na pierwszym zebraniu z rodzicami w danym roku szkolnym.
4. Dokumentacja dotycząca ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka przechowywana jest w gabinecie pedagoga, zabezpieczona przed dostępem osób nieupoważnionych.
5. Monitorowanie realizacji niniejszej polityki dokonuje się raz w roku.
Załączniki:
Załącznik nr 1. Symptomy krzywdzenia dziecka
Załącznik nr 2. Procedura Niebieskiej Karty
Załącznik nr 3. Karta Interwencji
Załącznik nr 5. Oświadczenie rodziców/prawnych opiekunów
Załącznik nr 6. Ankieta monitorująca
Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem - wersja skrócona dla uczniów
Standardy Ochrony Małoletnich - plakat